Każda rodzina ma swój własny styl wychowawczy, który oddziałuje na psychikę dziecka.
Styl wychowawczy może być autokratyczny, gdzie rodzice dystansują się od dziecka. Kontaktują się z nim w sposób formalny, chłodny. Nie interesują się jego potrzebami psychospołecznymi, zainteresowaniami, pragnieniami. Wydają tylko polecenia, rozkazy i nakazy, nie tolerując żadnych form sprzeciwu. Nie dopuszczają dziecka do decydowania w żadnej rodzinnej sprawie, a najważniejszy w domu głos ma ojciec. Dziecko z takiej rodziny może być albo bardzo uległe, albo będzie się buntować wobec innych, a w przypadku braku kontroli rodziców będzie łamać normy i zakazy, które obowiązują.
Wychowywanie dzieci – jakie są rodzaje?
Styl wychowania demokratyczny jest odbierany jako najkorzystniejszy dla dziecka. Bierze ono udział w życiu rodziny, omawiając i dyskutując czy planując wspólne życie rodzinne. Nie ma tu kar, a wszelkie wykroczenia są dziecku tłumaczone i objaśniane. Na pierwszym miejscu są ambicje i uczucia dzieci. Są one zachęcane do samodzielnego rozwoju, myślenia.
Styl wychowawczy liberalny to tak naprawdę pozostawienie dziecka samemu sobie. Dziecko nie jest kontrolowane przez rodziców, nie wnikają też oni w jego sprawy. Ma taki zakres obowiązków, na który sam się zgodził. Przypomina to pod pewnymi względami wychowywanie niekonsekwentne, które polega na ingerowaniu w sprawy dziecka i w jego zachowanie wyłącznie od przypadku do przypadku. Takie dziecko kieruje rodzicami, posiadając ogrom nadmiernej swobody i przywilejów. Dzieci te mają co prawda duże poczucie własnej wartości, ale przeważnie wyrastają na ludzi egoistycznych, bez równowagi wewnętrznej, z brakiem odporności i bez hamulców moralnych.
Bez kar i nagród?
Wychowanie bez kar i nagród to błędne koło dla rodziców. Dzieci są pod ogromną presją, bo nigdy tak do końca nie zdają sobie sprawy z tego co dobre a co złe, czy co powinny, a czego nie.
Natomiast wychowywanie z nagrodami i karami jest o wiele łatwiejsze. Rodzic dając karę myśli, że karząc dziecko za coś, nauczy go pożądanej czynności, a jego autorytet pozostaje niezachwiany. Jednak kara może pojawić się wtedy, kiedy rodzic nie bardzo wie jak ma się zachować w danej sytuacji, bije się z myślami czy jeśli odpuści dalej będzie dziecko się go słuchać czy też nie. Rodzice grają wtedy na najprostszych uczuciach.
Obiecanie nagrody sprawia, że następuje poprawa zachowania, zamiana płaczu w śmiech, a smutku w radość. Rodzice stosują nagrody wtedy, kiedy nie wiedzą jak inaczej zmotywować dziecko, kiedy nie znają innych metod, a swój model wychowawczy wzorują na innych. Dając nagrody chcą także dowartościować swoje dziecko i nauczyć go tego, że za wykonanie dobrze jakiejś pracy czekają same profity. Dzieci jednak po pewnym czasie czuja ogromną presję, są napięte i zdenerwowane. mają problemy z nauką, żyją w ciągłym stresie. Zdarzają się momenty, kiedy w takich sytuacjach dziecku puszczają nerwy i chce odreagować, dlatego zaczyna się zachowywać coraz gorzej i bardziej agresywnie. Tak więc nagrody odnoszą odwrotny skutek od pożądanego.
