W organizmie każdej kobiety już od czasu pierwszej miesiączki aż do menopauzy co miesiąc przebiega cykl menstruacyjny. Jego częścią są również dni płodne, które w zdrowym organizmie przypadają raz w miesiącu. Kiedy można spodziewać się dni płodnych? Czy można je obliczyć?
Cykl menstruacyjny – kiedy przypadają dni płodne?
Cykl menstruacyjny trwa w organizmie kobiety przez cały czas. Modelowo jeden cykl trwa 28 dni, jednak w zależności od różnych czynników – kondycji organizmu, naturalnych uwarunkowań, diety i innych – może być krótszy lub dłuższy. Przyjmuje się, że zdrowy cykl menstruacyjny może trwać nawet od 21 do 35 dni. Co ważne, cykl menstruacyjny nie zawsze jest regularny. Nie trwa dokładnie tyle samo w każdym miesiącu, zwłaszcza u młodych dziewcząt – cykl normuje się przez kilka lat od pojawienia się pierwszej miesiączki. Co więcej, cykl menstruacyjny może ulegać też przesunięciu ze względu na różne czynniki zewnętrzne, takie jak stres, a nawet zmiana klimatu podczas wakacyjnych podróży czy wprowadzenie zmian do diety.
Cykl miesiączkowy dzieli się na kilka faz. Pierwszą jego fazą jest miesiączka – pierwszy dzień okresu jest zarazem pierwszym dniem cyklu menstruacyjnego. U większości kobiet miesiączka trwa do 5 dni, jednak u niektórych może być nieco dłuższa. Kolejną fazą cyklu jest faza folikularna. Przyjmuje się, że modelowo powinna przypadać od 6 do 13 dnia cyklu. W tym czasie trwają dni płodne. Czternastego dnia cyklu powinna przypaść owulacja, czyli pęknięcie pęcherzyka i uwolnienie komórki jajowej. Ostatnią fazą cyklu jest faza lutealna, trwająca w modelowym przykładzie od 15 do 28 dnia cyklu menstruacyjnego. W tym czasie kobieta teoretycznie nie powinna zajść w ciążę.
Zobacz też, jaki jest związek między tabletkami antykoncepcyjnymi a ciążą
Czym są dni płodne?
Dni płodne to po prostu czas, w którym możliwość zajścia w ciążę jest największa. Organizm kobiety i mechanizm żeńskiej płodności jest zbudowany tak, że komórka jajowa zostaje uwolniona do jajowodu jedynie raz w miesiącu, około 14. dnia cyklu. To właśnie wtedy istnieje największa szansa na zapłodnienie. Dlatego dni płodne przypadają na czas bezpośrednio przed owulacją i bezpośrednio po niej, stąd kobieta jest zdolna do zapłodnienia również w pierwszych dniach fazy lutealnej. W modelowym przykładzie komórka jajowa zaczyna obumierać około 24 godziny po zapłodnieniu, wtedy właśnie kończą się dni płodne. Przyjmuje się jednak, że najbardziej płodne dni w miesiącu to czas na 2 dni przed i 2 dni po owulacji.
Czy dni płodne zawsze przypadają w tym samym momencie cyklu?
Obliczenie dni płodnych wbrew pozorom nie jest tak proste, jak mogłoby się wydawać. Cykl menstruacyjny nie zawsze przebiega w pełni regularnie, nie tylko u młodych kobiet. Na przesunięcie owulacji może wpłynąć wiele czynników. Co więcej, w życiu kobiety zdarzają się również cykle bezowulacyjne. W takim przypadku w ciągu danego cyklu niemożliwe jest zajście w ciążę. To dodatkowo komplikuje obliczanie dni płodnych, bo okazuje się, że nie zawsze przypadają one w tym samym momencie w miesiącu.
Czy dni płodne można obliczyć?
Istnieją specjalne kalkulatory dni płodnych. Kalendarzyk, w którym liczy się dni płodne, jest zaliczany do metod planowania rodziny – dzięki niemu można określić moment w cyklu, w którym możliwość zapłodnienia jest największa. Wyliczenie dni płodnych jest możliwe jedynie przy znajomości długości swojego cyklu i jego regularności. Ważny jest również wiek kobiety.
Jak się okazuje, obliczenie tego, kiedy można zajść w ciążę, jest trudne również z innych względów. Kobiety z krótkim cyklem menstruacyjnym często mają dni płodne dużo szybciej, już bezpośrednio po okresie, a w ich drogach rodnych mogą znajdować się jeszcze plemniki po stosunkach odbytych w dni niepłodne. W ten sposób w czasie, w którym teoretycznie kobieta jest jeszcze niepłodna, również może dojść do zapłodnienia. Z tego względu warto traktować wyliczenia dni płodnych jak wskazówkę, ale nie ufać im w 100%, jeśli akurat nie chcemy zajść w ciążę. W sytuacji, w której kobieta chce mieć dziecko, nie zawsze samo obliczenie dni płodnych wystarcza – warto udać się też do lekarza i zadbać o swoją płodność np. pod względem odpowiedniej diety.
Dowiedz się też więcej na temat bólu owulacyjnego